Faalruimte in schematherapie: Het bespreekbaar maken van niet-succesvolle behandelingen

Michiel van Vreeswijk1, Jenny Broersen1
1. G-kracht psychomedisch centrum

Kernwoorden

niet-succesvolle schematherapie, drop out

Kennisniveau deelnemers

alle niveaus

Tags doelgroep

Kinderen en adolescenten, Volwassenen, Ouderen

Tags thematiek en problematiek

Overig

Workshop

Introductie:
Als schematherapeut heeft u wellicht ervaren dat niet alle negatieve schema’s en dysfunctionele modi bij patiënten afnemen, of dat sommige patiënten zelfs verslechteren tijdens de therapie. Sommige patiënten haken voortijdig af of melden zich na verloop van tijd opnieuw aan, ondanks de bewezen effectiviteit van schematherapie in de literatuur. Onderzoek geeft aanwijzingen dat 40% van de patiënten niet verbetert door schematherapie, en tot wel 23% van deze groep verslechterd op primaire uitkomstmaten. Wanneer drop-out wordt beschouwd als een vorm van falen, variëren de cijfers van 5-38%.

Deze cijfers roepen belangrijke vragen op:

• Falen wij als therapeuten omdat we onvoldoende geoefend hebben en de technieken niet volledig beheersen?
• Falen wij omdat we het gesprek over falen niet aangaan met de patiënt en verwijzer?

Doel van de workshop:

In deze workshop onderzoeken we het concept ‘faalruimte’ binnen schematherapie. We bespreken wat we weten over verbetering, achteruitgang, drop-out en heraanmelding. Vervolgens gaan we aan de slag met concrete oefeningen om het onderwerp falen bespreekbaar te maken met patiënten en reflecteren we op ons eigen functioneren als therapeuten.

Leerdoelen:

• Leren hoe u met patiënten kunt bespreken wanneer schematherapie niet leidt tot het gewenste behandelresultaat, met aandacht voor zowel het (gevoel van) falen van de patiënt als dat van de therapeut.
• Bewustwording vergroten dat schematherapie niet voor alle patiënten effectief is en dat het erkennen van falen een essentieel onderdeel is van het therapeutisch proces.

Literatuur

Tracy, M., Penney, E., & Norton, A. R. (2024). Group schema therapy for personality disorders: Systematic review, research agenda and treatment implications. Psychotherapy Research, 34(2), 123-145. https://doi.org/10.1080/10503307.2024.2361451

Van Vreeswijk, M. F., Spinhoven, P., Zedlitz, A. M. E., & Eurelings-Bontekoe, E. H. M. (2019). Mixed results of a pilot RCT of time-limited schema mindfulness-based cognitive therapy and competitive memory therapy plus treatment as usual for personality disorders. Personality Disorders: Theory, Research, and Treatment, 11(3), 170–180. https://doi.org/10.1037/per0000361