Schematherapie bij ouderen: ervaar hoe beter te verbinden!

Dr. Arjan Videler1, dr. Machteld Ouwens1
1GGz Breburg en Tilburg University

Kernwoorden

Ouderen, positieve schema’s

Doelgroep

Ouderen

Thematiek en problematiek

Persoonlijkheidsstoornissen

Kennisniveau deelnemers

alle niveaus

Workshop

Schematherapie is goed toepasbaar bij ouderen: het biedt een helder kader voor de oudere cliënt en sluit aan bij de natuurlijke neiging van ouderen om terug te kijken op het leven en de balans op te maken. Bovendien ondersteunen de eerste onderzoeken dat schematherapie ook effectief is op latere leeftijd, in groepsverband, en individueel bij cluster C persoonlijkheidsstoornissen en bij ouderen met een borderline persoonlijkheidsstoornis. Schematherapie dient wel aangepast te worden om beter aan te sluiten bij ouderen, onder meer door alert te zijn op belemmerende leeftijdsgebonden opvattingen, door gebruik te maken van de levenswijsheid van ouderen en door behalve op negatieve schema’s ook op positieve schema’s te focussen. Veranderingen met het ouder worden maken dat deze positieve schema’s minder gevoed worden en mede daardoor worden negatieve schema’s actiever. De integratie van deze positieve schema’s in de behandeling wordt verder onderzocht in individuele schematherapie bij ouderen met cluster C persoonlijkheidsstoornissen.
In deze workshop maak je kennis met aanpassingen voor ouderen. Bovendien ervaar je hoe deze beter aansluiten bij ouderen.

Leerdoel
Men heeft kennis van aanpassingen van schematherapie voor ouderen en tevens ervaren hoe men beter kan verbinden met de leef- en belevingswereld van ouderen.

Werkvorm
Korte uitleg van aanpassingen bij ouderen
Oefening omgaan met negatieve overtuigingen over ouderdom en veranderbaarheid
Oefenen met life reviewoefening om positieve schema’s te herkennen
Ervaringsoefening met positieve imaginatie om positieve schema’s te versterken

We geven de workshop met 3 sprekers: Loes van Donzel, dr. Machteld Ouwens en dr. Arjan Videler.

Literatuur

van Donzel, L., Ouwens, M.A., van Alphen, S.P.J., Bouwmeester, S, & Videler, A.C. (2021). The effectiveness of adapted schema therapy for cluster C personality disorders in older adults: integrating positive schemas. Contemporary Clinical Trials Communications, 21, 100715.
Khasho, D., Ouwens, M., van Alphen, S.P.J., Arntz, A., & Videler, A.C. (2019). Schema therapy for borderline personality disorders in older adults: Protocol of a multiple baseline case series study. Contemporary Clinical Trials Communications, 14, 100330.
Videler, A.C., van Royen, R.J.J., Legra, M.J.H., & Ouwens, M.A. (2020). Positive schemas in older adults: clinical implications and research suggestions. Behavioural and Cognitive Psychotherapy, 48(4), 481–491.