Vallen en opstaan in het ouderschap

drs. Esra Schuiling
Psychologiepraktijk Esra, Gezinsgerichte Schematherapie en Universiteit Maastricht

Kernwoorden

Gezinsgerichte schematherapie, IMH, Imaginatie

Kennisniveau deelnemers

alle niveaus

Tags doelgroep

Volwassenen, Gezinnen en relaties

Tags thematiek en problematiek

Persoonlijkheidsstoornissen, Overig

Workshop

De toepassing van schematherapie bij ouders met persoonlijkheidsproblematiek met als focus de vroege ouder-kind relatie is een relatief nieuw terrein. De vroege ouder-kind relatie speelt een cruciale rol in de ontwikkeling van disfunctionele schema’s en psychopathologie bij kinderen. Bij ouders met persoonlijkheidsproblematiek kunnen onderliggende schema’s van eigen negatieve vroege hechtingservaringen geactiveerd worden door een bepaalde emotie of gedrag van het kind. Een kritische kant van de ouder wordt dan geactiveerd, waardoor zij overspoelt wordt door haar eigen emoties. Hierdoor is zij minder goed in staat sensitief te reageren op de behoeften van haar kind. Dit kan als falen voelen voor veel ouders. Omdat ouders met persoonlijkheidsproblematiek een “goede ouder” rolmodel hebben gemist is het voor hen moeilijk om als een gezonde en zelfverzekerde ouder te reageren op hun kind. Ook de therapeut kan bij werken met ouders druk ervaren het goed te willen doen en weinig faalruimte ervaren door extra bijkomende zorg van het jonge kind.

In recent onderzoek aan de Universiteit van Maastricht is gekeken naar het effect van de Groep Schematherapie voor Moeders met jonge kinderen (GST mama’s) op de moeder-kind relatie. De moeders rapporteerden meer verbinding te voelen met hun kind aan het eind van GST mama’s.

In deze workshop wordt zowel aandacht besteed aan de bevindingen van dit onderzoek als het theoretisch kader waarbij schematherapie en Infant Mental Health (IMH) bij elkaar komen. We bespreken hoe de therapeut door middel van ‘limited co-parenting” de interacties binnen het gezin met mildheid bekijkt, ouders valideert in hun gevoelens en hen helpt te reflecteren over de binnenwereld van hun kind. De basisbehoeften van de ouder en van het jonge kind zijn de rode draad in de behandeling.

In de workshop gaan we vanuit een systemische bril aan de hand van “het Familiehuis” bekijken hoe intergenerationeel trauma doorsijpelt in de interacties in de ouder-kind relatie. Je leert in deze workshop een imaginatieoefening toepassen waarin je ouders kan helpen om in stressvolle momenten met hun kind hun eigen emoties te reguleren door de kritische kant weg te sturen zodat er ruimte ontstaat om met mildheid naar zichzelf te kijken en vanuit een gezonde volwassene modus sensitief op hun kind te reageren aan de hand van een demonstratie en zelf oefenen.

Literatuur

Schuiling, E & Roelofs, J. (2025) Handleiding Schematherapie voor ouders en het jonge kind, Houten: Bohn Stafleu van Loghum

Schuiling, E & Roelofs, J. (2025) Werkboek Schematherapie voor ouders en het jonge kind, Houten: Bohn Stafleu van Loghum